Originalni naučni rad/Original scientific paper
UDC 551.577.21(497.6 RS)”2010/2011”
10.7251/HER1115081T
DOWNLOAD .pdf
Goran Trbić1, Vladan Ducić2, Nada Rudan3, Goran Anđelković2 i Sretenka Marković4
1Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Banja Luka, Republika Srpska
2Univerzitet u Beogradu, Geografski fakultet, Beograd, Srbija
3Hidrometeorološki zavod Republike Srpske
4Univerzitet u Banjoj Luci, Poljoprivredni fakultet, Banja Luka, Republika Srpska
Sažetak: Jedna od posljedica globalnih i regionalnih klimatskih promjena su i promjene intenziteta i frekvencija padavina u pojedinim oblastima ili lokalno. U radu su prikazane mjesečne količine padavina tokom 2010. i 2011. sa odstupanjima u milimetrima i procentualno kao i prema pripadajućem percentilu, na osnovu čega se i utvrđuje kategorija kišnosti/sušnosti a koji je u vezi s vjerovatnoćom tj. povratnim periodom. Na bazi analiza količine padavina utvrđeno je da je 2010. godina bila ekstremno kišna u posljednjih 60 godina a da je 2011. godina bila najsušnija u instrumentalnom periodu. Dobijeni rezultati ukazuju na neophodnost uključivanja podataka o rizicima ekstremnih klimatskih pojava, u ovom slučaju padavina, kod izrade planskih i strateških dokumenata Republike Srpske. Sem toga, česte smjene ekstremno kišnih i sušnih godina i njihov uticaj na pojavu poplava i suša utiču i na kompleksnost kod tehničkih i tehnoloških rješenja za izgradnju sistema za navodnjavanje ali i odvodnjavanje voda. Drugim riječima, ekstremne padavine treba da budu veoma bitan parametar integralnog upravljanja vodnim resursima Republike Srpske.
Ključne riječi: Ekstremne padavine, Republika Srpska, poplave, suše, klimatske promjene, planiranje, vodni resursi.
Goran Trbić1, Vladan Ducić2, Nada Rudan3, Goran Anđelković2 and Sretenka Marković4
1College of Sciences, University of Banja Luka, Republika Srpska
2Faculty of Geography at Belgrade University, Republic Serbia
3Hydrom eterological Service of Republika Srpska, Republika Srpska
4College of Agriculture, University of Banjaluka, Republika Srpska
Abstract: One of the consequences of global and regional climate changes are the alterations in the intensity and frequency of precipitation in certain areas and on local levels. This paper presents monthly precipitation in 2010 and 2011, with deviations that are measured in milimetres and given in percentage and in accordance to percentiles, based on which we estimated the cathegory of rainfall/aridity that is further connected with probability, i.e. reaccurance period. Based on the analisys of precipitation, it was estimated that 2010 was extremely rainy regarding the period of past 60 years, and that 2011 was most arid over the period of interest. The results implied the necessity to include data on risks of extreme climate phenomena, in this case precipitation, when it comes to creating plan and strategic documents of Republika Srpska. Besides, frequent shifts of extremely rainy and arid years and their influence on floods and drains affect the complexity of technical and technological solutions for irrigation and drainage systems. In other words, extreme precipitation should be a crucial parameter of the integral management over the water resources in Republika Srpska.
Key words: extreme precipitation, Republika Srpska, foods, droughts, climate changes, planning, water resources.
CITIRAJTE (Cite this article):
Trbić, G., Ducić, V., Rudan, N., Anđelković, G., & Marković, S. (2012). Ekstremne padavine u Republici Srpskoj (analiza 2010. i 2011. godine). Herald, 15, 81−94. doi:10.7251/HER1115081T
Trbić, G., Ducić, V., Rudan, N., Anđelković, G., & Marković, S. (2012). Extreme Precipitation in Republika Srpska (2010 and 2011 Analyses). Herald, 15, 81−94. doi:10.7251/HER1115081T
Autor za korespondenciju: Goran Trbić, Univerzitet u Banjoj Luci, Prirodno-matematički fakultet, Mladena Stojanovića 2, 78000 Banja Luka, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina, E-mail: goran.trbic@pmf.unibl.org
Corresponding author: Goran Trbić, University of Banja Luka, Faculty of Natural Sciences and Mathematics, Mladena Stojanovića 2, 78000 Banja Luka, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina, E-mail: goran.trbic@pmf.unibl.org