Monografija „Geofilozofija moderne I: savremeno geografsko mišljenje kao recepcija” predstavlja nastavak autorovog izučavanja istorijata geografskog mišljenja. To je ostvareno preko filozofskog koncepta koji istražuje odnos između filozofije i geografije (prostor i teritorija), s posebnim naglaskom na interakciju između različitih geografskih i društvenih konteksta i filozofskih ideja. Ovaj pristup uključuje tri važne aspekta, od kojih prvi istražuje veze između prostora i mišljenja, koje naglašavaju da filozofija nije samo intelektualna aktivnost, već i prostorno uslovljena praksa. Druga dimenzija se odnosi na kritiku kapitalizma i globalizacije, jer geofilozofija ima kritičku dimenziju koju su Delez i Gatari prepoznali u tome što kapitalizam stvara „društva kontrole”. Pošto takva društva ograničavaju slobodu mišljenja, geofilozofija se može koristiti kao alat za otpor prema ovim strukturama. Završni aspekt se odnosi na univerzalnu filozofiju Zemlje, jer se u širem smislu, geofilozofija može shvatiti kao univerzalna filozofija koja povezuje ljude sa planetom Zemljom (važnost razumjevanja odnosa između čovjeka i prirode). Na ovaj način autor je izbjegao puki istorijski i enciklopedistički pristup u opisu uslova za nastanak i razvoj ključnih savremenih geografskih ideja. Pored ovog geofilozofskog aspekta (završno peto poglavlje), u knjizi se obrađuju uticaji različitih ideja iz drugih naučnih disciplina, a koji su presudno uticali na formiranje savremenog geografskog mišljenja.

U uvodnom poglavlju autor opisuje granice moderne (filozofski, sociološki i ekonomski aspekt), pruža uvid u osnove geografske epistemologije kroz prikaz različitih teorijskih osnova (Kunove paradigme, Fukoove episteme i Habermasovi interesi), te naglašava njen metodološki okvir (koncepti, trendovi i paradigme). U okviru filozofskog diskursa, moderna se tretira kao proces u razvoju posthegelijanskog naslijeđa (prakse, um, vansvakodnevno) i njegovog svijeta geografije (Geographische Grundlage, Erdindividuum). Opisuje se i nastanak relacionog koncepta prostora, za koji je najzaslužniji Lefevr (proizvodnja prostora, trijadna dijalektika, jezik i prostor u francuskoj fenomenologiji). Preko pojmova grad i heterotopija autor gradi sociološki atlas koji pokazuje uticaj te društvene nauke na savremeno geografsko mišljenje. To je predstavljeno kroz opis nastanka i razvoja društvene teorije koja je oblikovala specifične geografske predstave, što je ostvareno putem različitih teorija (grand, savremene i vansvakodnevne). Taj opis je prožet primjerima međusobnih sukoba i saradnje sociologa i geografa kroz formiranje relevantnih naučnih pravaca (socijalna morfologija, posibilizam, racionalizacija, društvena akcija, lokacija industrije, Čikaška škola). Na kraju ovog poglavlja je dat opširan opis Fukovog doprinosa razvoju geografskog mišljenja (arheologija geografija, poetika prostora i prostorni zaokret, te genealogija geografije). Političko-ekonomski temelj geografije moderne je najobimniji dio unutar ove studije. On započinje opisom ključnih ideja (liberalna, fašistička i marksistička) te značajem neoklasične teorije (regionalni ekonomski razvoj, alternativne treorije regionalne ekonomije i strukturalističke teorije). Završni dio ovog poglavlja posvećen je Dejvidu Harviju, jednom od najznačajnijih savremenih geografa kroz opis njegovih ključnih ideja (fleksibilna akumulacija i prostorna greška). Završno poglavlje je posvećeno geofilozofiji, u kojem se autor nadovezuje na prethodnu knjigu i opis ključnih karakteristika geofilozofije u periodu premoderne (od Anaksimandera do Kanta), kao što su teritorijalizacija, deteritorijalizacija i reteritorijalizacija. U ovoj knjizi akcenat je na tumačenju delezovsko-gatarijevog okvira ove poststrukturalističke discipline (izvori i značenja, filozofska i geografska interpretacija) te na geofilozofskim osama (horozontalne i vertikalne), koje su pojašnjene preko karakterističnih geofilozofskih pojmova (prostor, zemlja, teritorija, becoming, assemblage i geotrauma,).

Interesantna zapažanja o ovoj knjizi su iznijeli njeni recenzenti (filozof i sociolog), a koji naglašavaju:

„…da je ovo nastavak autorove ambicije da obnovi istorijske veze filozofije i geografije. Sam naziv monografije u prvi planu stavlja tu vezu geografije i filozofije, ali autoru nije bila samo namjera da istakne veze sa osnovnom naukom kao što je filozofija, već je na iscrpan način potvrdio te veze geografije i sa drugim, mlađim nauka (ekonomija, sociologija). Svi aspekti ove knjige veoma su važni za razumjevanje geografije, sa njenog teorijskog aspekta, koji vodi porijeklo iz tog vremena premoderne. Zbog toga, autor u ovoj knjizi ulaže veliki napor da one niti koje su spajale ove dvije nauke, a tokom moderne i postmoderne pomalo su zapostavljene, ponovo teorijski poveže i pokuša postaviti pretpostavke za uspostavljanje naučnog pravca koji bi se nazivao – geofilozofija. Time geografija, kao nauka koja se sve više počela baviti emirijskim metodama, uspostavlja ponovo kao duhovna, humanistička nauka, koja će iznova moći da na takav način shvati razumijevanje cjeline prostora koji neće biti samo određen onim što je racionalno i brojčano izraženo… Osnovni zadatak koji je autor pred sebe postavio jeste sistematsko izlaganje osnovnih filozofskih ideja koje su u uskoj vezi sa geografijom, te izbor najvažnijih filozofskih pravaca i autora koji bi potkrijepili njegov napor i cilj da pokaže da se geografija može ponovo povezati sa svojim korijenima i uspostaviti kao – geofilozofija” (prof. dr D. Milinković).

„Ova naučna studija je osmišljena na način da čitalačkoj publici ponudi uvid u savremeni diskurs geografije kao naučne discipline. Autor je zahvaljujući svojoj dobroj naučnoj obavještenosti sublimativno predstavio karakteristike i korelacije geografije kao jedne od najstarijih nauka, čija saznanja i dostignuća sežu još iz vremena antike. Ova naučna studija nudi nešto savremeniji pristup i uvid u važnost geografije kao interdisciplinarne nauke, što je autor nastojao predstaviti kroz njen cjelokupan sadržaj… I na kraju, autor je kroz posljednju cjelinu rukopisa predstavio geofiozofiju, kao pogled iz budućnosti, iako je mogla biti naslovljena i kao geosociologija, jer se kroz pominjanje vertikalne i horizontalne dimenzije geofilozofije, zapravo radi o vertikalnoj i horizontalnoj dimenziji društvene strukture. Kroz ovu cjelinu, zapravo, predstavljaju se teorijska učenja o konceptualizaciji svijeta kao dinamičnog i otvorenog sistema relacionih transformacija, a to je ništa drugo do jedan od aspekata procesa reorganizacije društava, odnosno sistema, koji prati i transformaciju međuljudske interakcije..” (prof. dr B. Milošević Šošo)

Preuzmite knjigu u pdf-u.