Veliki koralni greben
Veliki koralni greben predstavlja kompleks koralnih grebena u Tihom okeanu u blizini sjeveroistočne obale Australije. To je najduži i najveći kompleks koralnih grebena na svijetu.
Jedno je od sedam svjetskih čuda prirode, a od 1981. godine nalazi se na UNESCO listi svjetske baštine. Morski park „Veliki koralni greben“ formiran je 1975. godine.
Veliki koralni greben proteže se otprilike u pravcu sjeverozapad-jugoistok duž obale Kvinslenda na više od 2.000 km, na udaljenosti od 16 km do 160 km od morske obale. Ima površinu od oko 350.000 km2.
Greben se sastoji od 3.000 pojedinačnih grebenskih sistema, 760 rubnih grebena, 600 tropskih ostrva i oko 300 koralnih ostrva. Ovaj složeni lavirint staništa pruža utočište zapanjujućoj raznolikosti morskog života, biljaka i životinja ‒ od morskih kornjača, 1.500 vrsta riba, 4.000 vrsta mekušaca, oko 240 vrsta ptica i 134 vrste ajkula i raža, do 400 različitih tvrdih i mekih korala i mnoštva morskih algi (plus velika raznolikost spužvi, anemona, morskih crva, rakova i drugih vrsta). Najrazornija životinja koja naseljava greben je bodljikava morska zvijezda (Acanthaster planci), koja je smanjila boju i privlačnost mnogih grebena jedući veći dio živih korala. Takođe ovo područje je predmet velikog naučnog interesa kao stanište vrsta kao što su dugong („morska krava“) i velika zelena kornjača kojima prijeti izumiranje.
Grebeni su formirani tokom miliona godina od kostura i skeletnih ostataka živih morskih organizama.
Greben je formiran na plitkom šelfu uz rub australijskog kontinenta, u toplim vodama koje omogućavaju razvoj korala (ne mogu se razvijati tamo gdje su prosječne temperature ispod 21°C). Vode pokazuju malo sezonskih varijacija: temperatura površinske vode je visoka, kreće se od 21°C do 38°C. Vode su uglavnom kristalno čiste, sa vidljivošću do dubine od 30 metara.
Pored naučnog interesa, greben postaje sve važniji kao turistička atrakcija. Zajedno sa ribolovom, turizam godišnje privuče oko 6 milijardi dolara i podržava oko 69.000 poslova u Australiji.
Naučnici su utvrdili da je pokrivenost korala na grebenu opala za gotovo 50 % između 1985. i 2012. godine, kao rezultat štete nastale usljed izbjeljivanja korala, invazivnih vrsta (poput bodljikave morske zvijezde) i tropskih ciklona.
Glavne prijetnje za greben predstavljaju: globalno zagrijavanje (globalno zagrijavanje povećava temperaturu okeana, a ako voda predugo ostane prevruća, dolazi do izbjeljivanja korala, a zatim i njihovog uginuća), zagađenje mora i prekomjerni ribolov.
Izvor:Britannica, UNESCO, WWF